ауа
111жергілікті жердің өткізгіштігі — (Проходимость местности) жергілікті жердің ұрыс әрекетін жүргізуге әсерін тигізетін және әскердің, ұрыс техникасының, әсіресе, жолсыз жерлермен жүріп өту жағдайын сипаттайтын негізгі тактикалық құрылымы. Ж.ж.ө. жер бедеріне, топырақ өсімдік… …
Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
112жорық жылдамдығы — (Маршевая скорость) бөлім мен бөлімшелердің бір сағатта немесе бір тәулікте жүріп өткен жолының орташа жылдамдығы. Ол километрмен өлшенеді. Әскерлердің қозғалу жағдайына, жаттықтырылуына, көліктік техникалық мүмкіндіктеріне, жолына, ауа райына,… …
Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
113жүзгіш машиналар — (Плавающие машины) алдын ала дайындықсыз су бөгеттерінен өте алатын ұрыстық және көліктік (доңғалақты немесе шынжыр табанды) құралдар. Бірінші ұрыстық Ж.м. (автомобиль қайықтар немесе амфибиялар) ХХ ғасырдың басында пайда болды. Орыс өнертапқышы… …
Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
114зақымдану тығыздығы — (Плотность заражения) зақымданған ауданның (беттің) бір өлшеміне келетін улағыш заттардың (УЗ) мөлшері, химиялық жағдайды сипаттайтын факторлардың бірі. Ол 1 шаршы метрге келетін граммдық мөлшермен өлшенеді (г/м2.). Әр түрлі химиялық оқ дәрілерді …
Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
115зонд шар — (Шар зонд) ауа қабатын (атмосфераны) зерттейтін аспап. Ол сутек толтырылған резеңке шардан тұрады. Оған ауаның қысымын, температурасы мен ылғалдылығын жазып отыратын метеорограф бекітіледі. Белгілі бір биіктікте шар жарылып, метеорограф… …
Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
116изосызықтар — (Изолинии) карталар мен арнайы сызбаларда бірдей мағыналы нүктелерді қосатын сызықтар; изобаттар су бассейндерінің (мұхиттардың, теңіздердің және т.б.) бірдей тереңдіктегі жерлерін қосатын теңіз картасындағы сызықтар; изобарлар синоптика… …
Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
117контузия — (лат. contusio – соғылу) бүкіл дененің (немесе көпшілік бөлігінің) соғылу кезінде, көбіне ауа соққысы толқынының әсерінен, жалпы зақымдануы. Адам ес түсінен айырылады, амнезияға ұшырайды, басы айналады, естуі, сөзі бұзылады …
Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
118күштер мен құралдарды бытыратып орналастыру — (Рассредоточение сил и средств) қарсылас тың жою құралдарынан болатын шығындарды азайту мақсатында жүргізілетін шара. Бастапқы аудандарда (шоғырландыру аудандарында, қорғаныс аудандарында) құрамаларды сирете орналастыру арқылы әскерлерді… …
Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
119қозғалысты қамтамасыз ету жасағы — (Отряд обеспечения движения) негізінен, инженерлік, сондай ақ мотоатқыштар (танк) және де басқа бөлімшелерден тұратын, әскерлер қозғалысы кезінде бағыттағы дайындау және жарамды жағдайда ұстауға арналған уақытша әскери құрылым. Қарулы күштерде… …
Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
120қону арақашықтығы — (Посадочная дистанция) авиациялық ұшу аппаратының қонуы кезінде қалықтау биіктігі, қону жолағына қауіпсіз жақындау шарттарын анықтайтын тұрақты бөгеттер биіктігіне тең жерден бастап, жерге қонғаннан кейін толық тоқтағанға дейінгі (немесе қону… …
Казахский толковый терминологический словарь по военному делу